اوریفیس یا لوله‌مویی؟

مقایسه فنی و دلیل انتخاب اوریفیس در کولرهای گازی

در سیستم‌ تبرید، یکی از مهم‌ترین قطعاتی که مستقیماً بر سرمایش، مصرف انرژی و عمر کمپرسور اثر می‌گذارد، قطعه انبساط (Expansion Device) است.
دو روش اصلی برای کاهش فشار مبرد و ورود مایع کم‌فشار به اواپراتور عبارتند از:

✅ لوله مویی (Capillary Tube)
✅ اوریفیس (Fixed Orifice / Restrictor)

در سال‌های اخیر استفاده از اوریفیس به جای لوله‌مویی در بسیاری از تعمیرات و بهینه‌سازی‌ها افزایش پیدا کرده است. در ادامه توضیح می‌دهیم چرا:

✅ ۱. یکنواختی عملکرد و کنترل بهتر سوپرهیت

در لوله مویی، طول زیاد و قطر بسیار ریز باعث می‌شود توانایی کنترل دقیق سوپرهیت (Superheat) کم باشد.
ولی اوریفیس قطر مشخص و ثابت دارد و افت فشار را در همان نقطه ایجاد می‌کند، نتیجه:

✔️ سوپرهیت دقیق‌تر و تنظیم‌پذیر
✔️ کاهش احتمال برگشت مایع به کمپرسور
✔️ افزایش عمر کمپرسور

این یعنی سیستم پایدارتر و خطای عیب‌یابی بسیار کمتر.

✅ ۲. کاهش افت فشار اضافی و افزایش راندمان سرمایش

در لوله مویی، مبرد باید مسیر طولانی را با قطر بسیار کوچک طی کند.
این مسیر طولانی باعث:

❌ افت فشار بیشتر از حد لازم
❌ افزایش دمای مایع قبل از تبخیر
❌ کاهش راندمان در دماهای محیط بالا

اما در اوریفیس:

✔️ افت فشار در همان لحظه و نقطه ایجاد می‌شود
✔️ مایع سردتر وارد اواپراتور می‌شود
✔️ راندمان سرمایش بهتر در مناطق با آب‌و‌هوای گرم (حتی بالای ۴۵–۵۵ درجه)

✅ ۳. شارژ گاز دقیق‌تر و قابل پیش‌بینی

یکی از مشکلات لوله مویی این است که یک تغییر کوچک در طول یا قطر آن باعث اختلاف شدید در عملکرد دستگاه می‌شود.

مثال واقعی:
✖️ فقط ۱۰ سانتی‌متر کوتاه یا بلند شدن لوله مویی → سوپرهیت کاملاً تغییر می‌کند.

اما اوریفیس فقط یک سوراخ مشخص دارد، پس:

✔️ شارژ گاز سریع‌تر
✔️ مقدار مبرد دقیق‌تر
✔️ سوپرهیت در بازه استاندارد (۴ تا ۷ درجه برای R22)

این یعنی تکنسین خیلی راحت‌تر دستگاه را راه‌اندازی و عیب‌یابی می‌کند.

✅ ۴. تعمیر آسان و قابل تعویض بودن

وقتی لوله مویی کیپ یا یخ‌زده شود، معمولاً باید:

❌ لوله کامل بریده
❌ تعویض و شعله‌کاری شود
❌ و احتمال آلودگی کارخانه‌ای وجود دارد

اما اوریفیس مانند یک فیلتر قابل تعویض است:

✔️ اگر گرفتگی داشته باشد، فقط باز شده و تعویض می‌شود
✔️ نیاز به بریدن و لحیم طولانی نیست
✔️ زمان تعمیر بسیار کمتر

✅ 5. کاهش خطر “فلاش‌گس”

در مسیر طولانی لوله مویی، مبرد ممکن است قبل از رسیدن به اواپراتور تبخیر زودرس شود:

❌ کاهش قدرت سرمایش
❌ صدای گردش گاز
❌ مصرف برق بیشتر

اما با اوریفیس:

✔️ مایع مستقیماً و با افت فشار ناگهانی وارد اواپراتور می‌شود
✔️ فلاش‌گس تقریباً از بین می‌رود
✔️ سرمایش محسوس‌تر و خروجی پنل سردتر خواهد بود

✅ 6. مناسب برای کمپرسورهای روتاری پیستونی و اسکرول

تست‌های عملی نشان داده که اوریفیس برای هر دو نوع کمپرسور قابل استفاده است و حتی در کمپرسورهای پیستونی عملکرد بهتری دارد، چون:

✔️ فشار ساکشن پایدارتر
✔️ برگشت مایع صفر
✔️ کمپرسور خنک‌تر و عمر بیشتر

✅ 7. اعداد واقعی از نظر فنی

• سوپرهیت با اوریفیس در اکثر کولرهای گازی R22 و R410A داخل بازه ۴–۷ درجه قرار می‌گیرد.
• سابکولینگ معمولاً بهتر می‌شود و سیستم با گرمای محیط کنار می‌آید.

نتیجه نهایی:

اگر بخواهیم جمع‌بندی ساده کنیم:

✅ بنابراین در بسیاری از تعمیرات و بهینه‌سازی کولرهای گازی، اوریفیس بهترین انتخاب است.

تولید اوریفیس متناسب با ظرفیت کولر های گازی از سایز 9 تا 60 هزار Btu،بزودی در سایت www.mehrancold.com